Gradówka, jęczmień, zapalenie powiek – czy wystąpiły kiedyś u Ciebie? Te choroby powiek są blisko powiązane z zespołem suchego oka. Różnice między nimi postaramy się wyjaśnić w tym artykule.
Gradówka
Gradówka jest stanem zapalnym powieki wokół gruczołów tarczkowych. Gruczoły te znajdują się po wewnętrznej stronie powiek i wydzielają lipidy (olej), stanowiące składnik łez i zapobiegające ich parowaniu. Jeśli wydzielany płyn jest zbyt gęsty – gruczoły mogą się zapychać lub ulec całkowitemu zablokowaniu. Wraz z gromadzeniem się oleju dochodzi do obrzęku, który tworzy wówczas niewielkie opuchnięcie/wzniesienia nazywane gradówkami.
Jęczmień
W odróżnieniu od gradówki jęczmień jest spowodowany zakażeniem bakteriami (przeważnie Staphylococcus aureus). Jęczmień tworzy się na krawędzi powiek i przypomina nieco czyrak. Cechuje się obrzękiem i białą plamką, na środku której znajduje się rzęsa. Przeważnie taki obrzęk występuje w jednym miejscu na powiece, jednak może czasem dojść do zajęcia całej powieki.
Nużeniec
Nużeniec to niewielkie roztocze żyjące wśród rzęs. Jeśli liczba nużeńców jest zbyt duża, mogą powodować różne problemy oczu. Ryzyko zarażenia nużeńcami wzrasta wraz z wiekiem. Należy podkreślić, że występowanie nużeńców u zdrowej osoby nie stanowi nieprawidłowości. Należy jednak dbać o powieki, aby uniknąć namnażania roztoczy przy cebulkach rzęs.
Zapalenie powiek
Istnieje też możliwość wystąpienia zapalenia powiek, m.in. na tle zakaźnym, alergicznym, dermatologicznym (trądzik różowaty, łuszczyca, egzema) lub łojotokowym. Przyczyna może leżeć w skórze, gruczołach tarczkowych lub obu tych narządach. W rezultacie zapalenie powiek jest często powiązane z co najmniej jedną spośród wymienionych powyżej chorób. Jest to schorzenie występujące powszechnie zarówno u dorosłych, jak u dzieci.
Powiązanie z zespołem suchego oka
Jedną z konsekwencji chorób powiek jest parowanie łez i suchość oczu. Z powodu stanów zapalnych powiek gruczoły tarczkowe nie mogą już działać prawidłowo. W rezultacie gruczoły te wytwarzają mniej lipidów lub lipidy te są gorszej jakości. Odgrywa to decydującą rolę w zdolności oka do ograniczania parowania i utrzymywania dobrej jakości łez.
Jakie są objawy zespołu suchego oka?
- poczucie suchości, swędzenie, pieczenie, uczucie piasku w oczach,
- nadmierne łzawienie lub brak łez,
- trudności z noszeniem soczewek kontaktowych przez dłuższy czas,
- trudności z otwarciem oczu rano (sklejanie powiek),
- wrażliwość na światło, wiatr lub dym,
- zmęczenie oczu i nieostre widzenie.
Należy pamiętać, że ZSO bywa również bezobjawowe.
Ważny aspekt dot. higieny powiek
Regularna higiena powiek jest niezbędna w kwestii zapobiegania mnożeniu się bakterii, a tym samym chorobom oczu. Ponadto codzienne dbanie o powieki ogranicza skutki ich suchości, a także zapobiega blokowaniu gruczołów tarczkowych, poprawia jakość łez i uśmierza objawy. Jest to więc niezwykle istotne dla zachowania zdrowia oczu. Oto schemat codziennej pielęgnacji:
- Ogrzać oczy nakładając maskę lub ciepły kompres (5-10 minut).
- Masować powieki, aby poprawić jakość wydzieliny gruczołów Meiboma.
- Oczyścić krawędź powiek jałowym wacikiem, odpowiednim do codziennego oczyszczania rzęs i skóry wrażliwej, aby usunąć wszelkie zanieczyszczenia.
W PRZYPADKU WYSTĘPOWANIA OBJAWÓW ZESPOŁU SUCHEGO OKA NALEŻY UDAĆ SIĘ DO OKULISTY.
